Dành tặng những ai đã từng hoặc sẽ mở một dự án kinh doanh từ đam mê/ sở thích với một lĩnh vực nào đó.
Sáng nay tôi dậy rất sớm, đưa con đi học, vào một quán cafe mà tôi mới phát hiện ra trong khu phố, mở danh sách các blog mà tôi đã bookmark trong suốt mười năm qua, và ghé thăm trang The Green Life. Chỉ vài năm trước tôi thường xuyên ghé thăm trang này, nơi có những câu chuyện nhỏ của Sophie với việc nấu nướng, tôi đọc các bài viết, xem những bức ảnh chỉn chu và cảm xúc thu về như là tôi có một người bạn đang thủ thỉ cho mình, dù cô ấy ở tận nửa bên kia bán cầu, và chẳng hề biết tôi là ai.
Sophie đã viết một blog mang tên "Say Goodbye" https://thegreenlife.ca/saying-goodbye/ và xuất bản nó ngày 8/10/2019.
(Ôi, ít nhất đã 8 tháng nay tôi không vào blog của cô ấy. Chính xác là không vào blog của bất cứ ai cả. Tôi đã bán mình cho công việc, và bỏ quên những thói quen tươi đẹp của chính mình.)
Trong blog của Sophie tôi thấy câu chuyện của nhiều người trong đó, từ Michelle Phan, Pew Pew cho tới những người bạn quanh tôi và tôi thấy câu chuyện của chính mình. Họ bắt đầu một dự án kinh doanh nào đó từ đam mê hay sở thích của mình, với tràn đầy sự hứng khởi và hy vọng.
Họ, như Sophie, đã đặt từng viên gạch để từng bước xây dựng lên đứa con tinh thần của mình. Dù trên hành trình đi gặp muôn vàn khó khăn: thiếu vốn, thiếu cộng sự, thiếu kiến thức quản trị, đón nhận những phản hồi tiêu cực đầu tiên từ khách hàng, các nhà cung cấp không cùng hệ giá trị, thị trường chưa có nhu cầu và hành vi... họ vẫn ngày đêm cố gắng thêm một tí, để vượt qua. Còn khách hàng, còn giao dịch, còn doanh thu là dự án kinh doanh còn hy vọng.
Trong lòng họ không ngừng nghĩ đến việc cải thiện, cải thiện và cải thiện chất lượng dịch vụ/ sản phẩm. Và rồi họ nhận ra, với chất lượng SPDV như thế, phải tăng giá. Rồi vòng xoáy bắt đầu, tăng giá đồng nghĩa với phải phục vụ tốt hơn, mọi thứ chỉn chu hơn... Áp lực quản trị tăng theo cấp số nhân.
Rồi họ sẽ như Sophie "Một ngày kia nhận thấy tôi sản xuất bài blog này, tôi chụp bức ảnh này, viết bài viết này vì tôi nên-làm-thế, vì tôi quan tâm quá nhiều đến những điều mà khách hàng và độc giả đang chờ đợi ở tôi và đánh giá tôi, vì cộng sự đang hưởng đồng lương do dự án này mang laị... chứ không phải vì tôi-muốn-thế, hay "tôi-thích-thế". Dần dần tôi mất kết nối với chính mình, mất hết niềm vui và niềm hạnh phúc khi làm công việc này."
Michelle Phan hay PewPew đã từng có những phát ngôn tương tự thế, và họ muốn ở mức độ nào đó, dừng những dự án đang làm lại, giải thoát mình khỏi vòng xoáy của những việc phải-làm để phát triển business, dành cho mình chút thời gian để kết nối lại với chính bản thân mình, lắng nghe bản thân mình, đi tìm động lực phát triển thực sự, đi tìm niềm vui công việc thực sự.
Tôi từng viết một ý trong bài Review phim ngắn Bố Già của ekip Trấn Thành Town nói chuyện nuôi dưỡng theo đuổi đam mê rất khác với phải kiếm tiền/ kinh doanh đam mê. Từ góc nhìn của mình, tôi thấy ai cân bằng được và coi trọng việc quản trị kinh doanh nghiêm túc lên bằng hoặc trên "đam mê" thì người đó đi với dự án được dài. Còn những ai chỉ xoáy vào theo đuổi "đam mê" cho thoả nhu cầu của bản thân, thì dự án kinh doanh sẽ sớm hút hết niềm vui, niềm say sưa của họ.
Nếu có cơ hội được chia sẻ với ai đó đang sắp bắt đầu một dự án kinh doanh xuất phát từ đam mê nào, tôi sẽ luôn muốn hỏi họ dù có thể họ cũng đang hăng say nên chẳng nghe tôi đâu :D
Mục đích của bạn khi bắt đầu kinh doanh là gì? Chỉ là để có giao dịch mua bán có đồng ra đồng vào hay bạn thực sự muốn xây nên một doanh nghiệp tên tuổi.
Bạn định làm công việc này trong bao lâu? Tầm nhìn của bạn là gì với dự án này trong 5, 10, 15, 50, 100 năm tới là gì?
Và bạn đã có những gì để bắt đầu rồi? Tiền bạc? Cộng sự? Mối quan hệ giá trị? Hiểu biết về thị trường? Công nghệ? Bạn đã chuẩn bị đối diện với những áp lực của người đứng đầu, khi tất cả mọi vị trí đều có đường lui trừ bạn hay chưa?
Sophie nói cô ấy rất buồn vì phải dừng dự án của mình lại. Nhưng cô ấy hiểu rằng cuộc sống luôn không ngừng vận động, các dự án sinh ra và chết đi là bình thường. Nhất là khi sứ mệnh của nó ngay từ đầu là sinh ra chỉ để chạy trong vài năm thôi. Không phải dự án nào sinh ra cũng có trách nhiệm phải từ "good - tốt" đến "great - vĩ đại".
Comments